Current Affairs Reverse Engineering

Care (2-04-2024)

 

INDEX

ఆంధ్ర ప్రదేశ్:

ఈ వేసవిలోనూ  ఆంధ్రప్రదేశ్ కు అత్యధిక ఉష్ణోగ్రతలు : IMD

ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో తొలి మానవ పాల బ్యాంకు ప్రారంభం

 

ఈ వేసవిలోనూ  ఆంధ్రప్రదేశ్ కు అత్యధిక ఉష్ణోగ్రతలు : IMD

 

మూలం:ది హిందూ

https://www.thehindu.com/news/national/andhra-pradesh/ap-among-states-most-prone-to-heatwave-in-imds-summer-outlook/article68017202.ece#:~:text=Andhra %20ప్రదేశ్%20%20లక్షణాలు%20లో ఉన్నాయి,భారతదేశం%20వాతావరణ%20డిపార్ట్‌మెంట్%20(IMD).

APPSC సిలబస్ ఔచిత్యం: జియోఫిజికల్ – వాతావరణ మార్పు

సందర్భం:  అధిక ఉష్ణోగ్రత అనేది గాలి ఉష్ణోగ్రత పరిస్థితి. ఇది బహిర్గతం అయినప్పుడు మానవ శరీరానికి ప్రాణాంతకం అవుతుంది.

వార్తల్లో ఎందుకు

• భారత వాతావరణ శాఖ (IMD) 2024 వేసవి ఔట్‌లుక్‌లో ఏప్రిల్ మరియు మే నెలల్లో అధిక ఉష్ణోగ్రతలకు ఎక్కువగా గురయ్యే రాష్ట్రాలలో ఆంధ్రప్రదేశ్‌ను చేర్చింది.

ముఖ్యాంశాలు

• నివేదిక ప్రకారం, రాబోయే రెండు నెలల్లో దక్షిణ ద్వీపకల్పం మరియు ఆనుకుని ఉన్న వాయువ్య మధ్య భారతదేశం , తూర్పు భారతదేశంలోని కొన్ని ప్రాంతాలు , వాయువ్య భారతదేశంలోని మైదానాలలో సాధారణం కంటే ఎక్కువ అధిక ఉష్ణోగ్రతలు సంభవించే అవకాశం ఉంది.
• ఏప్రిల్ నుండి జూన్ వరకు 10 నుండి 20 రోజులపాటు అధిక ఉష్ణోగ్రతలు ఉండవచ్చని వెల్లడించింది.
• అధిక ఉష్ణోగ్రతలు నమోదవ్వడానికి అవకాశం ఉన్న రాష్ట్రాల్లో గుజరాత్ ముందు వరుసలో వుంది.
• మహారాష్ట్ర, ఉత్తర కర్ణాటక, రాజస్థాన్, మధ్యప్రదేశ్, ఉత్తర ఛత్తీస్‌గఢ్, ఒడిశా , ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రాలు అత్యధిక ఉష్ణోగ్రతలు నమోదయ్యే అవకాశం గల జాబితాలో ఉన్నాయి.
• ఒక్క ఏప్రిల్‌ నెలలోనే రెండు నుండి ఎనిమిది రోజులపాటు అధిక ఉష్ణోగ్రతలను నమోదవ్వవచ్చని అంచనా.

వేడిగాల్పుల గురించి

• అధిక ఉష్ణోగ్రత అనేవి గాలి ఉష్ణోగ్రత పరిస్థితి. ఇది బహిర్గతం అయినప్పుడు మానవ శరీరానికి ప్రాణాంతకం అవుతుంది.

వీటిని ప్రకటించడానికి ప్రమాణం ఏమిటి

• ఒక ప్రాంత గరిష్ట ఉష్ణోగ్రత మైదాన ప్రాంతాలకు కనీసం 40 డిగ్రీల సెల్సియస్ లేదా అంతకంటే ఎక్కువ మరియు కొండ ప్రాంతాలకు కనీసం 30 డిగ్రీల సెల్సియస్ లేదా అంతకంటే ఎక్కువ ఉంటే హీట్ వేవ్ (అధిక ఉష్ణోగ్రతగా) పరిగణించబడుతుంది.

సాధారణం నుండి  

• హీట్ వేవ్ (అధిక ఉష్ణోగ్రత) : సాధారణం 5 డిగ్రీల నుండి 6.4 డిగ్రీల వరకు పెరుగుదల ఉంటుంది.
• తీవ్రమైన హీట్ వేవ్ (అత్యధిక ఉష్ణోగ్రత): సాధారణం నుండి > 4 డిగ్రీలు

వాస్తవ గరిష్ట ఉష్ణోగ్రత ఆధారంగా

• హీట్ వేవ్ (అధిక ఉష్ణోగ్రత) : వాస్తవ గరిష్ట ఉష్ణోగ్రత≥ 45 డిగ్రీలు ఉన్నప్పుడు
• తీవ్రమైన వేడి వేవ్ (అత్యధిక ఉష్ణోగ్రత) : వాస్తవ గరిష్ట ఉష్ణోగ్రత 47 డిగ్రీలు
• పైన పేర్కొన్న ప్రమాణాలు కనీసం రెండు రోజుల పాటు వాతావరణ సబ్-డివిజన్‌లోని కనీసం 2 ప్రాంతాల్లో ఉన్నట్లయితే అది రెండవ రోజున ప్రకటించబడుతుంది.
• తీర ప్రాంతాలకు గరిష్ట ఉష్ణోగ్రత తగ్గుదల సాధారణం నుండి5 డిగ్రీలు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ.
• వాస్తవ గరిష్ట ఉష్ణోగ్రత 37 డిగ్రీలు లేదా అంతకంటే ఎక్కువను అధిక ఉష్ణోగ్రతగా వివరించవచ్చు.

భారతదేశంలో అధిక ఉష్ణోగ్రత తీవ్రతకు అవకాశం

• గ్లోబల్ వార్మింగ్ మరియు వాతావరణ మార్పుపెరిగిన ఉష్ణోగ్రతలకు దారి తీస్తుంది. భారతదేశం గత కొన్ని దశాబ్దాలుగా వేడెక్కుతున్న ధోరణిని ఎదుర్కొంటోంది.
• ఉదాహరణ: భారత వాతావరణ శాఖ (IMD) ప్రకారం, గత శతాబ్దంలో భారతదేశంలో సగటు ఉష్ణోగ్రత సుమారుగా6°C పెరిగింది.
• స్థానిక వాతావరణ పరిస్థితులు, స్పష్టమైన ఆకాశం, తక్కువ తేమ , గాలి లేకపోవడం వంటివి ఉష్ణోగ్రత పెరుగుదలకు దోహదం చేస్తాయి.
• ఉదాహరణ: హీట్ వేవ్ (అధిక ఉష్ణోగ్రత) సమయంలో, స్పష్టమైన ఆకాశం గరిష్ట సౌర వికిరణాన్ని భూఉపరితలం చేరుకోవడానికి అనుమతిస్తుంది. ఇది వేడిని పెంచడానికి దారితీస్తుంది.
• పట్టణీకరణ మరియు కాంక్రీటు నిర్మాణాలునగరాల్లో అర్బన్ హీట్ ఐలాండ్ ప్రభావానికి దారి తీస్తుంది. నగరాల్లో కాంక్రీట్ మరియు తారు విస్తృతమైన ఉపయోగం వేడిని గ్రహిస్తుంది . నిలుపుకుంటుంది. ఇది అధిక ఉష్ణోగ్రతలకు దోహదం చేస్తుంది.
• ఉదాహరణ: ఢిల్లీలోని అర్బన్ హీట్ ఐలాండ్
• అటవీ నిర్మూలన మరియు భూ వినియోగ మార్పులుస్థానిక వాతావరణ నమూనాలను ప్రభావితం చేస్తుంది మరియు సహజ శీతలీకరణ విధానాలను తగ్గిస్తుంది.
• ఉదాహరణ: అటవీ నిర్మూలన వల్ల నీడను అందించే చెట్లు మరియు వృక్షసంపద తగ్గుతుంది. దీని ఫలితంగా ఉపరితల ఉష్ణోగ్రతలు పెరుగుతాయి.
• ప్రాంతీయ వాతావరణ నమూనాల ప్రభావం, రుతుపవన వర్షాల ఆలస్యం లేదా లేకపోవడం వంటివి, సుదీర్ఘ వేడిగాలులు మరియు అధిక ఉష్ణోగ్రత పరిస్థితులకు దారితీస్తాయి.
• ఉదాహరణ: ఆలస్యమైన లేదా బలహీనమైన రుతుపవనాలు సుదీర్ఘ పొడిగాలులకు, తేమ లభ్యత తగ్గడానికి మరియు భారతదేశంలో వేడిగాలుల పరిస్థితులకు దారితీయవచ్చు.
• భౌగోళిక కారకాలు, పర్వతాలు లేదా ఎడారులు వంటి వేడి-ఉచ్చు భౌగోళిక లక్షణాల ఉనికి వంటివి, నిర్దిష్ట ప్రాంతాలలో ఉష్ణోగ్రతలను పెంచుతాయి.
• ఉదాహరణ: పర్వతాల వంటి భౌగోళిక లక్షణాలు తేమను నిరోధించే వర్షపు నీడ ప్రాంతాలను సృష్టించగలవు. ఫలితంగా శుష్క పరిస్థితులు మరియు అధిక ఉష్ణోగ్రతలు ఉంటాయి.

 

కేర్ MCQ

Q1.భారత వాతావరణ శాఖ (IMD) వేసవి ఔట్‌లుక్‌ను పరిగణించండి: 1. గుజరాత్                            2. మహారాష్ట్ర                                3. ఒడిశా                      4. ఆంధ్రప్రదేశ్ కింది వాటిలో ఏ రాష్ట్రాలు ‘అత్యంత సంభావ్యత‘గా జాబితా చేయబడ్డాయి? A. 1.2 మరియు 3                  B. 3 మరియు 4                             C. 2, 3 మరియు 4         D. పైవన్నీ

 

సమాధానం 1- డి వివరణ ·        హీట్ వేవ్ (అధిక ఉష్ణోగ్రత) అనేది గాలి ఉష్ణోగ్రత పరిస్థితి, ఇది బహిర్గతం అయినప్పుడు మానవ శరీరానికి ప్రాణాంతకం అవుతుంది. ·        భారత వాతావరణ శాఖ (IMD) విడుదల చేసిన 2024 వేసవి ఔట్‌లుక్‌లో ఏప్రిల్ మరియు మే నెలల్లో హీట్‌వేవ్‌ (అధిక ఉష్ణోగ్రత) లకు ఎక్కువగా గురయ్యే రాష్ట్రాలలో ఆంధ్రప్రదేశ్‌ను చేర్చారు. ·        పెరిగిన హీట్‌వేవ్‌ (అధిక ఉష్ణోగ్రత) లకు ‘అత్యంత అవకాశం’గా జాబితా చేయబడిన ప్రాంతాలలో గుజరాత్, మధ్య మహారాష్ట్ర, ఉత్తర కర్ణాటక, తర్వాత రాజస్థాన్, మధ్యప్రదేశ్, ఉత్తర                            ఛత్తీస్‌గఢ్, ఒడిశా మరియు ఆంధ్రప్రదేశ్ ఉన్నాయి. ·        కాబట్టి, ఎంపిక D సరైన సమాధానం.

ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో తొలి మానవ పాల బ్యాంకు ప్రారంభం

 

మూలం:ది హిందూ

 

https://www.thehindu.com/news/national/andhra-pradesh/andhra-pradeshs-first-human-milk-bank-to-be-launched-in-tirupati-on-april-3/article68016385.ece# :~:text=%20రాష్ట్రం యొక్క%20మొదటి%20మానవ%20పాలు,మిగులు%20పాలు%20 నుండి%20దానం%20ఇట్.

APPSC సిలబస్ ఔచిత్యం:మహిళలు – పిల్లల ఆరోగ్యం

సందర్భం:మానవ రొమ్ము పాలు శిశువుల జీవితంలో మొదటి ఆరు నెలల పాటు పోషకాహారం.

వార్తల్లో ఎందుకు

• రోటరీ క్లబ్ ఆఫ్ తిరుపతి ఆధ్వర్యంలో ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో మొట్టమొదటి మానవ పాల బ్యాంకు స్థాపితమైంది.

ముఖ్యాంశాలు

• ఏప్రిల్ 3న తిరుపతిలోని ప్రభుత్వ ప్రసూతి ఆసుపత్రిలో దీన్ని ప్రారంభించనున్నారు.
• మిగులు పాలు ఉన్న తల్లులను దానం చేయమని ప్రోత్సహించాలనే ఆలోచన ఉంది.
• దురదృష్టవశాత్తూ తమ శిశువులను కోల్పోయిన తల్లులు లేదా ప్రసవం విఫలమైన స్త్రీలను కూడా దాతలుగా పరిగణిస్తారు.

మానవ పాల బ్యాంక్ గురించి

• మానవ పాల బ్యాంకులు తమ బిడ్డకు సొంతంగా తల్లి పాలను సరఫరా చేయలేని తల్లులకు ఒక పరిష్కారాన్ని అందించవచ్చు.
• తక్కువ బరువుతో పుట్టి ఆసుప్రతుల్లో ఉండే శిశువులకు (అందువలన నెక్రోటైజింగ్ ఎంట్రోకోలిటిస్ వంటి పరిస్థితులకు గురయ్యే ప్రమాదం ఉంది), ఆయా సమయాల్లో, సందర్భాల్లో తల్లి తన రొమ్ము పాలను అందించదు.
• వ్యాధులతో బాధపడుతున్న తల్లిపాల వల్ల శిశువులు వ్యాధిగ్రస్తులు అయ్యే అవకాశం ఉంది. గనుక అలాంటి శిశువులకు ఈ పాల బ్యాంకును ఒక వరంగా చెప్పుకోవచ్చు.

పాల బ్యాంకులు అవసరం

• రొమ్ము పాలు జీవితంలో మొదటి ఆరు నెలల వరకు పోషకాహారం యొక్క వాంఛనీయ ప్రత్యేక మూలం. ఇది విశ్వవ్యాప్తంగా ఆమోదించబడింది . జీవితం యొక్క మొదటి రెండు సంవత్సరాలు మరియు అంతకు మించి ఆరోగ్యకరమైన శిశు ఆహారంలో ఇది భాగంగా ఉండవచ్చు.
• అధిక మరియు తక్కువ-ఆదాయ దేశాలలో ఉన్న తల్లులు పేలవమైన ఆరోగ్య సంరక్షణ మరియు పోషకాహారం వంటి సవాళ్లను ఎదుర్కొంటున్నారని UNICEF ఇండియా పేర్కొంది.
• కొన్నిసార్లు, కుటుంబాలు పిల్లలకు తేనె లేదా పంచదార కలిపిన నీటిని వారి మొదటి నోటి ఫీడ్‌గా ఇవ్వడంతో ముగుస్తోంది. దీనిని ప్రీలాక్టీయల్ ఫీడ్ అని పిలుస్తారు.
• చనుబాలివ్వడానికి సంబంధించి, నిర్వహణ గురించి వచ్చే సందేహాలకు సమాధానమివ్వడానికి ఈ కేంద్రం ఏర్పాటైంది.
• పాలను దానం చేయడం వల్ల కలిగే ప్రయోజనాల గురించి కొత్త తల్లులను ఒప్పించేందుకు పాల బ్యాంకులు ప్రత్యేక సలహాదారులను కలిగి ఉంది.

భారతదేశం ద్వారా చొరవ

• MAA “తల్లుల సంపూర్ణ ప్రేమ: తల్లి పాలివ్వడాన్ని ప్రోత్సహించడానికి ఆరోగ్య మరియు కుటుంబ సంక్షేమ మంత్రిత్వ శాఖ యొక్క దేశవ్యాప్త కార్యక్రమం.
• వాత్సల్య మాత్రి అమృత్ కోష్: నార్వే ప్రభుత్వ సహకారంతో స్థాపించబడింది.

 

కేర్ MCQ

Q2.ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో మొట్టమొదటి మానవ పాల బ్యాంకు ఇటీవల ఏ ప్రదేశంలో ప్రారంభించబడింది? A. తిరుపతి               B. గుంటూరు                C. కర్నూలు                          C. అనంతపురం

 

 

సమాధానం 2– ఎ వివరణ ·        రొమ్ము పాలు జీవితంలో మొదటి ఆరు నెలల వరకు పోషకాహారం యొక్క వాంఛనీయ ప్రత్యేక మూలం అని విశ్వవ్యాప్తంగా ఆమోదించబడింది. జీవితం యొక్క మొదటి రెండు సంవత్సరాలు మరియు అంతకు మించి ఆరోగ్యకరమైన శిశు ఆహారంలో భాగంగా ఉండవచ్చు. ·        రోటరీ క్లబ్ ఆఫ్ తిరుపతి ఆధ్వర్యంలో ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్ర మొట్టమొదటి మానవ పాల బ్యాంకు స్థాపితమైంది. ·        తిరుపతిలోని ప్రభుత్వ ప్రసూతి ఆసుపత్రిలో దీన్ని ప్రారంభించనున్నారు. కాబట్టి ఎంపిక A సరైన సమాధానం.